जिल्ला अस्पताल बाजुराका प्रमुख मेडिकल सुपरीडेन्ट डा. चन्द्र सेखर यादव र स्त्रीरोग बिशेषज्ञ डा. सुनिल साहद्वारा रोगहरुको उपचार सेवा प्रदान

प्रजनन स्वास्थ्य सम्बन्धी निःशुल्क  स्वास्थ्य  शिविर तथा नसर्ने रोग पहिचान अभियान शिविर सम्पन्न

-खेम मिजार

त्रिवेणी,कैलाशमाडौ,बाजुरा, फागुन १० गते- बाजुरा जिल्लाको त्रिवेणी नगरपालिका वडा नं. ७, कैलाशमाण्डौँ स्थित कैलाशमाडौ स्वास्थ्य चौकीमा एकदिने प्रजनन स्वास्थ्यसम्बन्धी निःशुल्क  स्वास्थ्य  शिविर तथा नसर्ने रोग पहिचान अभियान शिविर सम्पन्न भएको छ। शिविरमा जिल्ला अस्पताल बाजुराका प्रमुख मेडिकल सुपरीडेन्ट  डा. चन्द्रसेखर यादवले नसर्ने रोग र सामान्य अन्य रोगहरुको उपचार गर्नुभएको थियो । त्यहि अबसरमा जिल्ला अस्पताल बाजुराका स्त्रीरोग बिशेषज्ञ डा. सुनिल शाहले पाठेघर सम्बन्धि सम्पूर्ण चेकजाँज गर्ने भएको थियो । 

त्यसै गरि शिविरमा  अ.न.मी. लक्ष्मी बोहोरा र अस्पताल निरीक्षक गंगा कु खत्रीद्वारा VIA जाँच पाठेघरमा रिङ पेसरी राख्ने  सेवा,  सि.अ.न.मी  साबित्रा कु रोकाया र सबिना थापाद्वारा गर्भवती भिडियो ऐक्सरे सेवा र ल्याब असिस्टेन्ट रमेशलाल बि.कबाट प्रेसर र मधुमेह जाँच सेवा प्रदान गरिएको हो ।

 कैलाशमाण्डौँ स्वास्थ्य चौकीका इन्चार्ज प्रकाशविक्रम शाहीको अध्यक्षतामा सञ्चालन र  स्वास्थ्य कार्यालय बाजुराको आयोजनामा सम्पन्न उक्त कार्यक्रममा कार्यक्रमको प्रमुख अतिथि त्रिवेणी नगरपालिका वडा नं. ७ का वडा अध्यक्ष जुद्ध बहादुर अयडीले त्रिवेणीको कैलाशमाडौमा निशुल्क शिविर संचालन गरेर स्थानीय महिला लाभन्वित भएको बताउँदै  घरमै आएर उपचार सेवा दिएकोमा शिविर संचालन गर्ने स्वास्थ्य कार्यालय बाजुरा धन्यवादको पात्र भएको  उल्लेख गर्नुभयो । उदघाटन समारोहमा विशिष्ट अतिथि रहेका जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय बाजुराका प्रमुख डा.चन्द्रशेखर यादव तथा डा. सुशील साहले दिनभरि सेवा दिनुभयो ।

शिविरमा निशुल्क स्वास्थ्य सेवा लाभ लिएका स्वास्थ्य समस्या भएका महिलाको विववरण

       आफ्नै गाउँ नजिक संचालित  सो शिविरमा २सय ६६ भन्दा बढी व्यक्तिहरूले निःशुल्क स्वास्थ्य परीक्षण गर्ने अवसर प्राप्त गरेका थिए । कार्यक्रममा स्वास्थ्य कार्यालय बाजुराका चिकित्सक, कर्मचारी, कैलाशमाण्डौँ स्वास्थ्य चौकीका अनमी कर्मचारी तथा तोली स्वास्थ्यचौकीका स्वास्थ्यकर्मीहरूको सहभागिता रहेकोथियो ।

 शिविरका उदघाटन समारोह कार्यक्रमको सञ्चालन देखि शिविर समापनसम्म शिविर सफल बनाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका स्वास्थ्यकर्मी तथा उपस्थित सेवाग्राहीहरूलाई स्वास्थ्य कार्यालय बाजुराका कर्मचारी प्रशान्त जोशीले  धन्यवाद व्यक्त  गर्नुभयो ।

प्रजनन स्वास्थ्य सम्बन्धी निःशुल्क स्वास्थ्य सेवाहरू

प्रजनन स्वास्थ्य सम्बन्धी निःशुल्क स्वास्थ्य सेवाहरू प्रायः सरकारद्वारा विभिन्न योजनाहरू र कार्यक्रमहरूको माध्यमबाट प्रदान गरिन्छ। यी सेवाहरूको उद्देश्य महिला र पुरुष दुबैका लागि प्रजनन स्वास्थ्यको स्तर सुधार गर्नु हो, जसले गर्दा यौन र प्रजनन स्वास्थ्य समस्याहरूको समाधान गर्न मद्दत पुर्याउँछ।

नेपालमा, प्रजनन स्वास्थ्यका लागि विभिन्न निःशुल्क सेवाहरू प्रदान गरिएका छन् जस्तै:

• प्रजनन स्वास्थ्य क्लिनिकहरू - जहाँ महिलाहरूलाई यौन स्वास्थ्य, गर्भावस्था, परिवार नियोजन, र यौन संक्रमित रोगहरूको बारेमा परामर्श दिइन्छ।
• गर्भनिरोधक उपायहरू - सरकारद्वारा विभिन्न प्रकारका गर्भनिरोधक उपकरण र विधिहरू निःशुल्क उपलब्ध गराइन्छ।
• स्वास्थ्य परीक्षण - प्रजनन स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित विभिन्न परीक्षणहरू जस्तै प्रजनन अंगहरूको जाँच, एचआईभी परीक्षण आदि निःशुल्क उपलब्ध गराइन्छ।
• प्रसव र मातृ स्वास्थ्य सेवा - निःशुल्क प्रसव सेवा र मातृ स्वास्थ्य सेवा पनि सरकारद्वारा उपलब्ध गराइन्छ।

नेपालमा प्रजनन स्वास्थ्यको अवस्था अझै पनि चुनौतीपूर्ण छ, तर समय समयमा यसमा सुधार हुँदै गएको छ। प्रजनन स्वास्थ्यको अवधारणा स्वास्थ्यको एक महत्वपूर्ण पक्ष हो, जसमा महिलाहरूको स्वास्थ्य, परिवार नियोजन, गर्भधारण र प्रजनन अधिकारहरू समावेश छन्। नेपालमा प्रजनन स्वास्थ्यसँग सम्बन्धित मुख्य मुद्दाहरू निम्नलिखित छन्:

• परिवार नियोजन: नेपालको ग्रामीण र दुर्गम इलाकामा परिवार नियोजनका लागि उपयुक्त जानकारी र साधनहरूको पहुँच निकै कम छ। सरकार र विभिन्न संस्थाहरू परिवार नियोजनको लागि सचेतना फैलाउन र कंडम, गर्भनिरोधक गोलिहरू जस्ता साधनहरूको वितरण गर्दै आएका छन्, तर अझै पनि धेरै महिलाहरू र पुरुषहरूले यी साधनहरूको प्रयोग गर्न असहज महसुस गर्छन्।
• गर्भधारण र प्रसूतिका सेवा: नेपालमा गर्भधारणको दर उच्च छ र धेरै महिलाहरूको जीवनमा गर्भधारण र प्रसूतिको समयमा समस्याहरू उत्पन्न हुन्छन्। अस्पताल र स्वास्थ्य केन्द्रहरूको पहुँचमा सुधारको आवश्यकता छ, विशेष गरी ग्रामीण क्षेत्रहरूमा। सुरक्षित प्रसूति सेवाको पहुँच वृद्धि गर्नका लागि विभिन्न प्रयासहरू भइरहेको छ।
• लिङ्ग समानता र प्रजनन अधिकार: नेपालमा लिङ्ग समानता एक महत्वपूर्ण मुद्दा हो। महिलाहरूको प्रजनन अधिकारलाई सुनिश्चित गर्नका लागि सरकार र संघसंस्थाहरूले कानूनी र सामाजिक उपायहरू ल्याएका छन्। यद्यपि, अझै पनि केही क्षेत्रहरूमा प्रजनन अधिकारको उल्लंघन भइरहेको छ, र महिलाहरूको अधिकार र निर्णयमा सहभागिता कम छ।
• युवा स्वास्थ्य र शिक्षा: प्रजनन स्वास्थ्यको क्षेत्रको सबैभन्दा चुनौतीपूर्ण पक्ष भनेको युवा वर्गको प्रजनन स्वास्थ्य हो। विद्यालय र समुदाय स्तरमा प्रजनन स्वास्थ्यका बारेमा शिक्षा र जानकारी दिनुपर्ने आवश्यकता छ। यस्ता प्रयासहरूलाई सरकार र गैरसरकारी संस्थाहरूले प्राथमिकता दिइरहेका छन्।
• एचआईभी र यौन संक्रमित रोग (एसटीडी): नेपालमा एचआईभी र अन्य यौन संक्रमित रोगहरूको बढ्दो समस्या छ। प्रजनन स्वास्थ्यका सम्बन्धमा यस विषयमा सचेतना र उपचारको पहुँच बढाउन काम भइरहेको छ।

"नसर्ने रोग पहिचान अभियान" एक स्वास्थ्य अभियान हो, जसको उद्देश्य विभिन्न नसर्ने रोगहरूलाई समयमै पहिचान गरी तिनीहरूको रोकथाम र उपचार गर्न मद्दत गर्नु हो। यस अभियानको लक्ष्य प्रायः निम्नलिखित हुन्छ:

• रोगको पहिचान: अभियानका दौरान विभिन्न नसर्ने रोग जस्तै डायबिटीस, उच्च रक्तचाप, क्यान्सर, अस्थि दुखाइ, हृदय रोग आदि समयमै पहिचान गरिन्छ।
• जाँच र परीक्षण: स्थानीय स्तरमा निशुल्क वा न्यूनतम शुल्कमा स्वास्थ्य जाँच र परीक्षण सेवा प्रदान गर्ने व्यवस्था गर्न। यसले व्यक्तिहरूलाई आफ्ना स्वास्थ्य अवस्थाबारे सजिलै जानकारी प्राप्त गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
• जनचेतना र शिक्षा: अभियानको माध्यमबाट स्वास्थ्यको महत्त्व र रोगहरूको रोकथामका उपायहरूबारे जनतालाई जानकारी दिने प्रयास गरिन्छ।
• समयमै उपचार: समयमै रोग पहिचान गरेर उपचार गर्ने प्रक्रिया सरल र सस्तो बनाउनका लागि विभिन्न सरकारी र निजी स्वास्थ्य संस्थाहरूलाई जोड दिने काम गर्न।
• समुदायको सहभागिता: यस अभियानमा समुदायको सक्रिय सहभागिता महत्वपूर्ण हुन्छ। स्थानीय क्लिनिकहरू र स्वास्थ्य कार्यकर्ताहरूले अभियानलाई प्रोत्साहन दिन्छन्।

यस अभियानका माध्यमबाट मानिसहरूलाई स्वस्थ जीवन जीउन प्रोत्साहित गरिन्छ र तिनीहरूको स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउन मद्दत पुर्याइन्छ।

त्रिवेणी नगरपालिका लगायत नेपालमा सामान्यतः नसर्ने रोगहरू, जसलाई गैर-संक्रामक रोगहरू पनि भनिन्छ, तीमा निम्नलिखित रोगहरू पर्छन्:

• हृदयघात (Heart Disease) – उच्च रक्तचाप, हृदयको असमान्य क्रिया र कोलेस्टेरोलको स्तर बढ्नुजस्ता कारणहरूले हृदय रोगहरू उत्पन्न हुन्छन्।
• डायबिटीज (Diabetes) – शरीरले इन्सुलिनको प्रभावकारी प्रयोग गर्न नसक्दा, रगतमा चिनीको स्तर अनियन्त्रित हुन्छ।
• क्यान्सर (Cancer) – शरीरको विभिन्न अंगहरूमा असामान्य कोशिका वृद्धि जसले क्यान्सरको कारण बनाउँछ।
• दमा (Asthma) – श्वासप्रश्वासको प्रणालीको समस्या जसले श्वास रोक्ने र श्वासको कठिनाई उत्पन्न गर्दछ।
• ग्यास्थिक र पाचन सम्बन्धी समस्या – अस्वस्थ आहार र जीवनशैलीका कारण पाचन समस्याहरू पनि एक समस्या हुन सक्छ।नेपालका केही स्थानहरूमा जस्तो त्रिवेणी नगरपालिकामा पनि, यी रोगहरूको संख्या र अवस्था धेरै हदसम्म स्थानीय जीवनशैली, आहार र वातावरणमा निर्भर गर्दछ।

बाजुराको त्रिवेणी नगरपालिका वडा  न ७ ओखडेखोला निवासी पदम बहादुर अयडीको जिब्रोको  शल्यक्रिया गर्न उपचार खर्चकालागि अनुरोध

काठमाडौ,१३ चैत्र-बाजुरा जिल्लाको त्रिवेणी नगरपालिका वडा   न ७ ओखडेखोला निवासी पदम बहादुर अयडीको जिब्रोको  शल्यक्रिया गर्न उपचार खर्चको